M. Ali KAYA
Kâr sağlamak amacıyla kurulan, müşteri ihtiyaçlarını karşılamak üzere, mal ve hizmet üreterek ve pazarlayarak faaliyette bulunan kuruluşlara işletme denir. İşletmenin üretim ve pazarlama amacı vardır.
İnsan hayatının devamı için gerekli olan ihtiyaçları ancak üretimle mümkün olur. Et, süt, ekmek gibi gıda maddeleri, elbise, ayakkabı gibi giyecek ve barınma amacı ile yapılan her şey üretilir ve insanların ihtiyacı bununla giderilir.
**
Üretim, belli girdileri dönüştürme sürecindeki işlemlerden geçerek çıktıya dönüştürme işlemidir. Buğdayı un yapmak, unu ekmek haline getirmek bir üretimdir. Üretimde esas olan mal ve hizmettir, mutlaka bir işletmede yapılması şart değildir. İşletmenin tüm tedarik zincirini oluşturan; taşıma, depolama ve diğer süreçlerde üretim önemli birimleridir. Ayrıca hizmet üretimi de vardır.
Hizmet üretimi insanların emel ihtiyaçları olan gıda, giyim, barınma ve ihtiyacının karşılanması için gerekli olan hizmetlerin tamamını kapsar. İhtiyacın çokluğundan kaynaklanan daha fazla mal ve hizmetlerin üretilmesi için mutlaka atölye ve fabrika gibi işletmelerin olması gerekir. İşletme olmadan büyük üretim yapılamaz. Üretim de talep ile ilgilidir. İşletmenin ürettiği mal ve hizmetler tüketildiği sürece üretim devam eder.
**
Ekonominin gücü üretimden, üreten ekonominin gücü de üreten işletmelerden kaynaklanır. Üretim de ihtiyaç ve talebe göre artar ve azalır. Üreten bir ekonomi talep olduğu sürece dinamizm ile o toplumun gelişmesini ve refahını temin eder. Üretemeyen ve yetersiz üretim yapan ülkelerin ekonomik gücü zayıf olduğu için ihtiyacını dışarıdan temin etmek durumunda kalır.
Üretilen malın pazar bulabilmesi ve satılabilmesi için hem kaliteli olmalı, hem de talebi artırabilmesi için ucuz olmalı ki rakiplerine rekabet edebilsin. Üretim bu şartları taşıyarak geliştirildiği zaman ülkenin geleceğini belirleyen en önemli bir güçtür.
**
Üretimi artırmadan sürdürülebilir bir büyümden bahsedilemez. Üretim yapmadan sadece petrol ve doğal gaz gibi yeraltı zenginlikleriyle ekonomik gelişme sağlanamaz. Buna petrol ve doğalgaz üreten ve satan ülkelerin fakirlikten kurtulmamaları şahittir.
Kısa süreli kazanç ve kârı tercih ederek sanayi, tarım, hizmet üretiminden vazgeçmek ve başka sahalara yönelmek büyük bir hatadır. Üretimin sürdürülebilir olması, kalitesinin artırılması, üretim maliyetlerinin düşürülmesi ile devamının sağlanması şarttır. Bunun için reklam ve pazarlamanın gücünü kullanmak gerekir. Ürettiğinizi satamazsanız elinizde kalır ve zarar edersiniz. Bu sebeple üretimi talebe göre arz etmek, arzı artırmak için de kaliteye ve reklama önem vererek üretimin kalitesini artırmak gerekir. Zira insanlar var oldukça ihtiyaçlar ve talepler devam edecektir.
Paranın Değerini Üretimin Gücü Belirler
Ekonomi Prof. Dr. Osman Altuğ “Paranın değerini üretim gücü belirler” demektedir. Osman Altuğa göre, “Paranın değerini ne Cumhurbaşkanı belirleyebilir, ne Meclis belirleyebilir, ne Merkez Bankası belirleyebilir, ne de TÜİK belirleyebilir! Paranın belirleyicisi kimdir? Üretim gücü…
Çarpıcı ve basit örnekle devam ediyor,
– Bir ülke düşünün 100 tane yumurta üretiyor. Bu 100 yumurtaya karşılık 100 lira basıyor. Demir veya kâğıt… Bir yumurtanın fiyatı kaç lira? 1 lira. 100 yumurtanın üretimini daha fazla arttırmak için ne yapman lazım? Tavuklara yani üreticilere ve de horozlara yani yatırımcılara iyi bakman lazım. Tavukların bakımını iyi yaparsan, horozların yani yatırımcıların yatırım şevkini yüksek tutarsan yumurta üretimi 100’den 200’e çıkarsa bir yumurtanın fiyatı kaç lira olur? 50 kuruş olur.
Yok, tavuklara bakmazsan horozların yani yatırımcıların moralini düzgün tutmazsan yumurta üretimi 100’den 50’ye düşerse ne olur? yumurtanın tane fiyatı 2 lira olur…
**
MÜSİAD Genel Başkanı Abdurrahman Kaan, “Üretim alanlarından bir sektör, kesinlikle bir diğerine feda edilmemelidir.” “Paranın gücünü, ülkenin üretim gücü belirler” demiştir.
“Zengin ülkeler üreterek zenginleşmiştir. Çünkü bir ülkenin iktisadi sorunlarının çözümü, üretimde gizlidir. O halde ekonominin içinde bulunduğu sorunların çözümü, yalnızca üretimle çözülebilir. Zira, üretim olmadan, ne büyüme olur, ne zenginlik olur, ne istihdam olur, ne işsizlikle baş edilebilir, ne enflasyonla baş edilebilir, ne ihracat yapılabilir, ne ithalat azaltılabilir, ne kalkınma olur, ne de zenginleşme olur. Üretim, tek sektörlü yapıdan ziyade, çok sektörlü olmak zorundadır.
Üretimde, hiçbir sektör ihmal edilmemelidir. Yani tarım ve hayvancılık alanında üretim, sanayi üretimi ve hizmetler sektöründeki üretim, senkronize bir şekilde olmalıdır. Üretim alanlarından bir sektör, kesinlikle bir diğerine feda edilmemelidir. Buna ‘Çoklu Üretim Modeli’ denmektedir. Ülkemizde uzun bir süredir tüketim, üretimden fazladır. Sorunların çözümü, bu olguyu tersine çevirebilmeyle yakından ilişkilidir. Yani “üreterek tüketme” anlayışına geçiş yaparak, başta ekonomik olmak üzere bütün sorunların üstesinden gelmek mümkündür. Ancak üretmeyi başardığımız ölçüde bu yüzyılın yükselen ülkesi olabiliriz. Aksi takdirde, bugünkü kazanımlarımızı da kaybetmekle yüz yüze kalabiliriz.”
Kaan, “Paranın gücünü, ülkenin üretim gücü belirler” ifadelerini kullandı. Üretimin inovasyon odaklı ve yenilikçi olması gerektiğini vurgulayan Kaan, “Yenilik odaklı ekonomi demek, bilgi ve Ar-Ge temelli üretim demektir” değerlendirmesinde bulundu.
Kaan, Ar-Ge’nin bilim ve teknolojinin gelişmesini sağlayacak yeni bilgiler elde etmek veya mevcut bilgilerle yeni malzeme, yeni ürün ve yeni araçlar üretmek veya mevcut olanları geliştirmek amacı ile yapılan düzenli çalışmalar bütünü olduğunu dile getirdi.
Yeniliğin Ar-Ge çalışmalarının sonucu olarak ortaya çıktığını belirten Kaan, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yenilik, bir taraftan firmaların ve ülkelerin rekabet mücadelesinin en kritik unsuru haline geldiği gibi, diğer taraftan da iktisadi gelişmenin en temel belirleyicisi haline gelmiştir. Yenilik, iktisadi büyüme hızını sürdürmek ya da artırmak isteyenler için değil ama iktisadi gelişmenin yönünü değiştirmek ya da yaşam kalitesini iyileştirmek isteyenler için büyük önem taşımaktadır. Mikro açıdan firmaların büyümesi ve verimliliklerinin artması, yenilik ve yenileşme kapasiteleri ile yakından ilişkili olduğu kadar, makro açıdan ülkelerin ekonomik büyümesi ve toplumsal gelişmesi de yenilik ve yenileşmeyle yakından ilişkilidir.
İstikrarlı ve hızlı büyümeyi gerçekleştirmek, başta cari açığın düşürülmesi ve reel sektörün rekabet gücünün artırılması gibi yapısal bazı sorunların çözümleri de yenilik/yenileşmeyle ilintilidir. Artık yenilik kapasitesini artıracak mikro reformlara ağırlık verme zamanı da gelmiştir. İşletmelerimizin araştırma, geliştirme, yenileşme, tasarım ve markalaşma yeteneklerini ve becerilerini artırmaları için de her türlü yenileştirici açılımlar teşvik edilmelidir.”
**
Sonuç olarak, gerçekte üretimin gücünü verimlilik belirler. Çünkü, ülkenin bütün fertleri var gücü ile çalışsa ve verimli olmayan ve işe yaramayan şeyleri üretirse bundan güç çıkmaz ve bir şeye yaramaz. Bu sebeple üretimin gücünü belirleyen katma değer dediğimiz verimliliktir, faydadır ve ihtiyaca kaliteli ve ucuz cevap vermektir.